Stappenmethode

 

ALGEMEEN

De stappenmethode is een lesmethode om te leren schaken. Steeds meer schaakclubs gebruiken de methode voor hun schaaklessen. De Stappenmethode van Rob Brunia en Cor van Wijgerden bestaat vanaf 1987. Door de schaak­technische en didactische ervaring van de beide auteurs te bundelen werd een verantwoorde leermethode ontwikkeld. In de loop der jaren zijn er flink wat aanpassingen en verbeteringen doorgevoerd.

WERKBOEKEN

Voor veel lesgevers is het aantal oefeningen in de gewone werkboeken genoeg, maar niet voor iedereen. Naast het basiswerkboek zijn er nieuwe werkboeken verschenen
- Extra werkboeken
- Plus werkboeken
- Vooruitdenken werkboeken
Leerlingen kunnen op vrijwel hetzelfde niveau meer oefenen en zodoende kunnen zij langer over een stap doen. Belangrijk is dat het moeilijkheidsniveau niet al te snel omhoog loopt. Het euvel van (te) snel doorgaan naar de volgende stap, waar veel leerlingen veelal nog niet aan toe zijn, kan op deze manier enigszins tegengegaan worden.

Plus werkboek
In deze boeken is plaats voor:
- nieuwe onderwerpen
- onderwerpen die door plaatsgebrek maar weinig aandacht hebben gekregen in
- de ‘normale’ stappen
- het verdiepen van belangrijke onderwerpen
- onderwerpen uit een vorige stap op een hoger niveau

Extra werkboeken
Een werkboek met slechts een geheugensteun en verder louter oefeningen. In de eerste helft staan alleen opgaven met dezelfde onderwerpen als in de ‘stappen’. Die zijn niet alleen nuttig als extra oefening maar vooral ook als herhaling.
In de tweede helft zijn alle opgaven van het type: mix. Er is dus geen aanduiding van het thema van de oefening en lijken daardoor het meest op een echte partij. In het gewone stappenboek staan door plaatsgebrek te weinig van dergelijke opgaven.

Vooruitdenken werkboek
Leren vooruitdenken gaat natuurlijk ten dele vanzelf. Bij het spelen van partijen en het oplossen van opgaven in een werkboek moet je ‘vooruitdenken’. Bij vooruitdenken moet je de stelling in je hoofd voorstellen, ook wel visualiseren genoemd. Je moet aan meer dingen tegelijk denken. Je speelt een zet en daarna:
1. moet je de juiste stelling zien want de stelling is veranderd.
2. moet je zien dat de mogelijkheden van andere stukken ook kunnen veranderen.
3. moet je weten hoe het staat (wie staat er beter?).

DIPLOMA’S

Elke stap kan worden afgesloten met een examen. Na een voldoende resultaat ontvangt de leerling het diploma van de bijbehorende stap. Ook voor de pluswerkboeken en de Opstapjes zijn er examens.
Als voorbereiding op het examen is het verstandig een proefexamen te laten maken.

OVERZICHT VAN BESCHIKBARE WERKBOEKEN

Basis Plus Extra Vooruitdenken
Stap 1 J J J
Stap 2 J J J J
Stap 3 J J J
Stap 3 J J J
Stap 5 J J J
Stap 6 J